Saccharomyces boulardii là gì? Loại nấm men được các tổ chức y khoa thế giới khuyên dùng bởi tính đặc hiệu giúp cân bằng vi sinh đường ruột
Nấm men Saccharomyces boulardii có tác động cải thiện tích cực đến hệ tiêu hóa. Đặc tính ưu việt của nó đã được các tổ chức y khoa thế giới ghi nhận và khuyên dùng. Chưa kể, các nghiên cứu cũng chỉ ra mức độ an toàn ấn tượng khi được sử dụng cho một số đối tượng đặc biệt. Cùng tìm hiểu ngay về “Saccharomyces boulardii là gì?” thông qua bài viết dưới đây.
Nội dung
- 1. Saccharomyces boulardii là gì? Nấm men vi sinh “thân thiện” với đường ruột
- 2. Đặc trưng và cơ chế hoạt động của nấm men Saccharomyces boulardii đối với hệ tiêu hóa
- 3. Tác dụng của nấm men Saccharomyces boulardii đối với hệ tiêu hóa là gì?
- 4. Tại sao nên chọn sản phẩm men vi sinh có chứa nấm men S. boulardii?
- 5. Tạm kết
1. Saccharomyces boulardii là gì? Nấm men vi sinh “thân thiện” với đường ruột
Theo WHO, một số men vi sinh có ích cho cơ thể là: Lactobacillus rhamnosus strain GG, Bacillus, L. reuteri, L. acidophilus, Bifidobacterium spp., Streptococcus spp. và Saccharomyces Boulardii. Trong đó, S. boulardii là loại men vi sinh duy nhất ở dạng nấm men.
1.1 Lịch sử phát triển
Saccharomyces boulardii được tìm thấy lần đầu vào năm 1920 bởi Henri Boulard. Đây là nhà vi sinh học người Pháp. Bắt nguồn từ khả năng điều trị tiêu chảy bởi quả măng cụt. Từ đó, ông đã nghiên cứu ra loại nấm thuộc chủng Saccharomyces có lợi cho hệ tiêu hóa. Để ghi dấu, ông đã lấy tên mình để đặt cho loại nấm này – Saccharomyces boulardii. Kể từ đó, chủng men này được nghiên cứu kỹ lưỡng và hiệu quả đã được chứng minh.
Nó được chứng minh có tác dụng trong phòng ngừa, điều trị tiêu chảy và nhiễm trùng đường ruột. Hiện nay, nấm men vi S. boulardii là chủng men vi sinh duy nhất được Hội Nhi khoa Việt Nam khuyến cáo sử dụng 200 – 250 mg/ ngày để cải thiện hệ tiêu hóa cho cả trẻ em và người lớn.
1.2 Saccharomyces boulardii là gì?
Men vi sinh (probiotics) là các chế phẩm sinh học giàu lợi khuẩn. Tại cơ thể, chúng nảy mầm và phát huy tác dụng. Trong các loại men vi khuẩn, Saccharomyces boulardii (S. boulardii) là nấm men “thân thiện” với đường ruột. Vậy Saccharomyces boulardii là gì? Với đặc điểm là một men vi sinh dạng nấm, nó có nhiệm vụ như lợi khuẩn và kháng thuốc kháng sinh. Từ đó, Saccharomyces boulardii giúp bảo vệ niêm mạc ruột, ngăn ngừa hại khuẩn phát triển, tăng khả năng hấp thu chất dinh dưỡng và cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Nhất là khả năng dung nạp sữa ở trẻ em.
Do đó, chủng men này có vai trò lớn trong điều trị tiêu chảy và các bệnh về đường tiêu hóa khác. Đồng thời, đảm bảo hiệu quả tích cực khi phối hợp điều trị cùng kháng sinh. Một số nghiên cứu cũng chứng minh S. boulardii có khả năng tăng nồng độ huyết thanh IgA ở chuột. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng khẳng định khả năng tăng cường miễn dịch ở người. Đây là chủng nấm men duy nhất được ứng dụng làm thuốc với hơn 150 nghiên cứu và được WHO khuyên dùng.
Tóm lại, Saccharomyces boulardii là nấm men có tính đặc hiệu rõ rệt. Đồng thời, được Viện Pasteur (Pháp) cấp giấy chứng nhận. Đặc biệt là được các hiệp hội y khoa uy tín nhất thế giới khuyên dùng.
2. Đặc trưng và cơ chế hoạt động của nấm men Saccharomyces boulardii đối với hệ tiêu hóa
Nấm men S. Boulardii được giới y khoa thế giới khuyên dùng nhằm cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Cùng BCC khám phá ngay một số tác dụng quan trọng với hệ tiêu hóa.
2.1 Sống sót trong môi trường dạ dày
Để phát huy tác dụng, men vi sinh cần tồn tại được trong hệ tiêu hóa và đi đến đại tràng. Tuy nhiên, rất ít lợi khuẩn có thể sống sót. Còn S. Boulardii là ngoại lệ. Một nghiên cứu đã chỉ ra có khoảng 3% nấm men S. Boulardii trong phân người đã sử dụng men. Điều này chứng minh nấm men này có thể sống sót trong môi trường axit dạ dày của đường tiêu hóa. Đồng thời, mang đến nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa.
2.2 Không bị tiêu diệt bởi kháng sinh
Kháng sinh có thể tiêu diệt cả hại khuẩn và lợi khuẩn. Trong khi đó, kháng sinh là thành phần không thể thiếu trong điều trị các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa. Nếu sử dụng men vi sinh từ vi khuẩn, kháng sinh có thể tiêu diệt luôn những lợi khuẩn được bổ sung. Tuy nhiên, S. boulardii là nấm men kháng kháng sinh. Bởi vậy, nó không thể bị tiêu diệt cũng như sử dụng cùng với kháng sinh.
Ngoài ra, S. boulardii còn là men vi sinh duy nhất có thể ngăn ngừa và điều trị nhiễm khuẩn Clostridium difficile. Đây là tình trạng tiêu chảy do kháng sinh nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong. S. boulardii có khả năng này là do nó có tác dụng tăng cường phản ứng miễn dịch, thúc đẩy kháng thể IgA và IgG chống lại Clostridium difficile.
2.3 Duy trì cân bằng hệ vi sinh đường ruột
S. boulardii mã hóa thêm các bản sao của protein bám dính nấm men gọi là flocculins. Nhờ đó, chúng có thể bám vào vi khuẩn gây bệnh và ngăn chúng liên kết với chất nhầy trong ruột (Khatri I, Tomar R, Ganesan K, Prasad GS, Subramanian S (March 2017), “Complete genome sequence and comparative genomics of the probiotic yeast Saccharomyces boulardii”, Scientific Reports, 7 (1): 371).
Điều này tạo thành lớp màng vững chắc, ngăn cản vi khuẩn có hại xâm nhập. Đồng thời, chúng cũng tiết ra các chất ức chế sự phát triển của hại khuẩn. Từ đó, có thể dễ dàng cân bằng hệ sinh thái đường ruột. Chưa kể, chúng còn giúp duy trì các axit béo chuỗi ngắn cần thiết để hấp thụ nước và chất điện giải. Nhờ đó, hạn chế các triệu chứng do loạn khuẩn gây nên như tiêu chảy, đi ngoài phân sống,…
Xem thêm:
- Nấm men bia – Vai trò với sức khỏe và ngành công nghiệp thực phẩm
- Chiết xuất nấm men – Hoạt chất “vàng” cho sức khỏe toàn diện
3. Tác dụng của nấm men Saccharomyces boulardii đối với hệ tiêu hóa là gì?
3.1 Tiêu chảy liên quan đến kháng sinh
Saccharomyces boulardii được sử dụng trong điều trị các bệnh tiêu chảy liên quan đến kháng sinh (AAD) ở người lớn và trẻ em (McFarland LV, Surawicz CM, Greenberg RN, Elmer GW, Moyer KA, Melcher SA, et al. (March 1995), “Prevention of beta-lactam-associated diarrhea by Saccharomyces boulardii compared with placebo”, The American Journal of Gastroenterology, 90 (3): 439–448).
Hiệu quả phụ thuộc vào chủng vi khuẩn có lợi được sử dụng và liều lượng. Kết này được khẳng định dựa trên thí nghiệm tổng hợp năm 2015 gồm 21 thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng (4780 người tham gia). Trong đó, Lactobacillus rhamnosus hoặc Saccharomyces boulardii ở liều cao (hơn 5 tỷ đơn vị hình thành khuẩn lạc/ngày) có hiệu quả vừa phải trong phòng ngừa AAD ở trẻ em và giảm thời gian tiêu chảy (Szajewska H, Kołodziej M (October 2015), “Systematic review with meta-analysis: Saccharomyces boulardii in the prevention of antibiotic-associated diarrhoea”, Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 42 (7): 793–801).
3.2 Ngăn ngừa tình trạng tiêu chảy du lịch
Saccharomyces boulardii là nấm men vi sinh có thể ngăn ngừa tình trạng tiêu chảy du lịch. Đây là nỗi lo và cũng là vấn đề mà nhiều người gặp phải khi đến nơi xa lạ. Tình trạng tiêu chảy xảy ra có thể do thức ăn, nước uống không hợp vệ sinh. Hoặc hoàn cảnh, thói quen ăn uống thay đổi cũng khiến cơ thể không thích nghi kịp. Do đó, việc sử dụng men vi sinh, đặc biệt chứa S. boulardii được xem như biện pháp phòng tiêu chảy hiệu quả. Nhờ đó, khách du lịch có thể an tâm tận hưởng trọn vẹn chuyến đi.
3.2 Tiêu chảy liên quan đến HIV/AIDS
S. boulardii có thể làm tăng khả năng hồi phục ở bệnh nhân AIDS giai đoạn IV bị tiêu chảy. Trong thử nghiệm kéo dài 18 tháng, trung bình, bệnh nhân dùng S. boulardii tăng cân. Còn nhóm sử dụng giả dược lại giảm cân (Saint-Marc T, Blehaut H, Musial C, Touraine JL (1995), “AIDS related diarrhea: a double-blind trial of Saccharomyces boulardii”, Sem Hôsp Paris, 71: 735–41). Chưa kẻ, không tìm thấy tác dụng phụ nào ở nhóm đối tượng suy giảm miễn dịch này.
3.4 Bệnh blastocystosis
S. boulardii còn được nghiên cứu có tác dụng trong điều trị bệnh phôi nang. (Dinleyici EC, Eren M, Dogan N, Reyhanioglu S, Yargic ZA, Vandenplas Y (March 2011), “Clinical efficacy of Saccharomyces boulardii or metronidazole in symptomatic children with Blastocystis hominis infection”, Parasitology Research, 108 (3): 541–545)
3.5 Viêm dạ dày ruột cấp tính
Dựa trên đánh giá có hệ thống và các thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên cho thấy, S. boulardii có khả năng hỗ trợ điều trị trẻ em bị viêm dạ dày ruột cấp tính ngoài liệu pháp bù nước. (Szajewska H, Guarino A, Hojsak I, Indrio F, Kolacek S, Shamir R, et al. (April 2014), “Use of probiotics for management of acute gastroenteritis: a position paper by the ESPGHAN Working Group for Probiotics and Prebiotics”, Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 58 (4): 531–539).
3.6 Nhiễm trùng Clostridium difficile
S. boulardii cho thấy giảm tái phát ở một số bệnh nhân cụ thể bị nhiễm Clostridium difficile tái phát và có thể có hiệu quả trong phòng ngừa thứ phát nhiễm C. difficile (Tung JM, Dolovich LR, Lee CH (December 2009), “Prevention of Clostridium difficile infection with Saccharomyces boulardii: a systematic review”, Canadian Journal of Gastroenterology = Journal Canadien de Gastroenterologie, 23 (12): 817–821).
3.7 Làm giảm tổn thương do vi khuẩn helicobacter pylori gây ra
Helicobacter pylori (H. pylori) có thể sống và phát triển trong môi trường axit dạ dày. Có đến 50% dân số thế giới bị nhiễm và hầu như không biết mình mắc bệnh. Vi khuẩn này có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày lên gấp 8 lần. Trong khi đó, S. boulardii lại có thể giảm thiểu các tổn thương do H. pylori gây ra, đặc biệt là tình trạng tiêu chảy kháng sinh. Đồng thời, tỷ lệ tiệt trừ cũng tăng đáng kể sau khi bổ sung S. boulardii vào phác đồ điều trị.
Nghiên cứu cho thấy S. boulardii có thể làm giảm tổn thương bằng cách thay đổi hình thái tổn thương trong tế bào H. pylori. Tuy nhiên, đến nay, nó vẫn là vấn đề cần nghiên cứu rõ ràng. Việc bổ sung làm giảm tác dụng phụ thông thường của liệu pháp diệt trừ H. pylori bao gồm tiêu chảy và buồn nôn (Szajewska H, Horvath A, Kołodziej M (June 2015), “Systematic review with meta-analysis: Saccharomyces boulardii supplementation and eradication of Helicobacter pylori infection”, Alimentary Pharmacology & Therapeutics, 41 (12): 1237–1245)
3.8 Công nghiệp thực phẩm
S. c. var. boulardii được sử dụng trong sản xuất bia với men sống còn lại trong thành phẩm. Nó có thể cùng tồn tại cùng với các S. cerevisiae khác trong môi trường nuôi cấy hỗn hợp. (Capece A, Romaniello R, Pietrafesa A, Siesto G, Pietrafesa R, Zambuto M, Romano P (November 2018), “Use of Saccharomyces cerevisiae var. boulardii in co-fermentations with S. cerevisiae for the production of craft beers with potential healthy value-added”, International Journal of Food Microbiology, 284: 22–30)
Ngoài ra, S. boulardii còn hỗ trợ nướng bánh, ức chế khả năng bánh mỳ nhiễm khuẩn Bacillus subtilis hoặc B. licheniformis. (ITMO University (27 June 2020), “Food Science: Baking Self-Healing Bread and Brewing Probiotic Beer”, SciTechDaily)
4. Tại sao nên chọn sản phẩm men vi sinh có chứa nấm men S. boulardii?
4.1 Nấm men S. boulardii có an toàn hay không?
Với người bị suy giảm miễn dịch, Saccharomyces Boulardii có liên quan đến bệnh nhiễm nấm huyết hoặc nhiễm trùng cục bộ. Thậm chí, có thể gây tử vong. Bệnh nhân nhiễm HIV-1 được điều trị bằng S. boulardii cho thấy nó an toàn. Ngoài ra, một nghiên cứu hồi cứu trên 32.000 bệnh nhân nhập viện vì ung thư huyết học cho thấy không xảy ra trường hợp nhiễm trùng huyết do nấm khi sử dụng S. boulardii (Sulik-Tyszka B, Snarski E, Niedźwiedzka M, Augustyniak M, Myhre TN, Kacprzyk A, et al. (June 2018), “Experience with Saccharomyces boulardii Probiotic in Oncohaematological Patients”, Probiotics and Antimicrobial Proteins, 10 (2): 350–355).
Có thể nói, S. boulardii được chứng minh là an toàn và hiệu quả cho mọi đối tượng. Rất nhiều nghiên cứu cho thấy nấm men này an toàn với trẻ dưới 2 tuổi. Bởi vậy, các tổ chức y khoa uy tín như Hiệp hội Tiêu hóa Gan mật và Dinh dưỡng Nhi khoa châu Âu (ESPHGAN), Tổ chức Tiêu hóa Thế giới (WGO) đều khuyến cáo nên sử dụng S. boulardii trong điều trị tiêu chảy cho cả trẻ em và người lớn. Tại Việt Nam, đây là chủng men vi duy nhất được Hội Nhi khoa Việt Nam khuyến cáo sử dụng cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi. Có thể hòa sản phẩm men vi sinh chứa Saccharomyces boulardii vào nước trái cây, sữa hoặc cháo ở nhiệt độ phù hợp. Từ đó, đảm bảo tối đa hiệu quả mà nó mang lại.
4.2 Một số lưu ý khi sử dụng nấm men vi sinh Saccharomyces Boulardii
- Nấm men vi sinh Saccharomyces Boulardii hoàn toàn an toàn cho trẻ nhỏ nếu sử dụng liều lượng phù hợp. Tuy nhiên, nếu trẻ bị tiêu chảy, cần tham khảo ý kiến và chỉ dẫn của bác sĩ trước khi sử dụng.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú cần sử dụng theo chỉ định của bác sĩ. Những người suy giảm hệ miễn dịch như nhiễm HIV, cấy ghép cơ quan, xạ trị không nên sử dụng.
- Người bị dị ứng nấm men có thể bị dị ứng với các sản phẩm chứa thành phần này. Do đó, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để sử dụng hiệu quả.
4.3 Cách bổ sung nấm men Saccharomyces Boulardii là gì?
Saccharomyces Boulardii được tìm thấy trong một số thực phẩm. Điển hình là trong quả măng cụt và quả vải. Ngoài 2 loại quả trên, chủng nấm men vi sinh này hiếm thấy ở trong các thực phẩm tự nhiên. Bởi vậy, cách tốt nhất để bổ sung nấm men S. Boulardii là sử dụng các chế phẩm men vi sinh có chứa chủng men này.
Xem thêm:
- Nấm men là gì? Quá trình lên men và ứng dụng thực tiễn
- Nhiễm nấm Candida – Triệu chứng và biện pháp phòng ngừa
5. Tạm kết
Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết về “Saccharomyces boulardii là gì?. Có thể thấy, nấm men này mang đến rất nhiều lợi ích trong cải thiện hệ tiêu hóa cũng như miễn dịch. Việc bổ sung chủng nấm men này không chỉ giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Nó còn có khả năng thải độc và tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng. Từ đó, tăng cường sức đề kháng, vai trò quan trọng với trẻ nhỏ. Đừng quên bổ sung Saccharomyces boulardii cho sức khỏe toàn diện. BCC chuyên cập nhật nhanh chóng và chính xác nhất các thông tin liên quan đến nghiên cứu và ứng dụng Nấm men trong mọi lĩnh vực.
