Bifidobacterium longum – Vai trò với hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ

Bifidobacterium longum, lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, cải thiện hệ tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng

Đường ruột chứa hàng triệu vi khuẩn khác nhau. Việc mất cân bằng giữa lợi khuẩn và hại khuẩn ảnh hưởng trực tiếp đến hệ miễn dịch của con người. Trong đó, Bifidobacterium longum là nhóm lợi khuẩn có vai trò quan trọng với sức khỏe đường ruột. Vậy lợi khuẩn Bifidobacterium longum là gì? Ý nghĩa của lợi khuẩn này với sức khỏe con người ra sao? Xem ngay chi tiết bài viết dưới đây để được giải đáp.

1. Bifidobacterium longum là gì? Đặc điểm nổi bật

1.1 Khái niệm Bifidobacterium longum

Bifidobacterium longum (B. longum, thuộc nhóm Bifidobacterium) là lợi khuẩn Gram dương, catalase âm tính và hình que. Nó thường trú ngụ trong hệ tiêu hóa của con người. Đặc biệt có thể tồn tại trong môi trường axit dạ dày, mật và đường ruột dù mất cân bằng pH. dù ở điều kiện khắc nghiệt.
Bifidobacterium longum là vi khuẩn kỵ khí có thể kháng khuẩn. Lợi khuẩn này được xem là một trong những loại vi khuẩn xuất hiện sớm nhất trong đường ruột trẻ sơ sinh. Trong môi trường kỵ khí, B. longum hình thành khuẩn lạc màu trắng, bóng loáng dạng lồi. Ngoài ra, lợi khuẩn này còn hỗ trợ sản sinh axit lactic giúp ngăn chặn hại khuẩn phát triển. Bifidobacterium longum thường được bổ sung trong các thực phẩm, chế phẩm với đa dạng lợi ích cho sức khỏe.

1.2 Phân loại

Nhóm lợi khuẩn Bifidobacteria được chia làm 3 loại chính là B. infantis , B. longum và B. suis. Trước đây nó được hợp nhất thành một cái tên duy nhất là B. longum với các kiểu gen infantis, longum và suis tương ứng. Đó là bởi chúng có sự tương đồng về DNA với trình tự gen 16S rRNA tương tự lớn hơn 97%. Chưa kể, chúng còn rất khó phân biệt về kiểu hình do khác nhau về kiểu lên men carbohydrate. Tuy nhiên, hoạt động probiotic khác nhau giữa các chủng B. longum nên cần phân loại chính xác các chủng mới. Hiện nay, các chủng được xác định nhờ phản ứng chuỗi polymerase (PCR) trên trình tự gen 16S rRNA.

1.3 Môi trường

Số lượng B. longum chiếm đến 90% trong đường tiêu hóa trẻ sơ sinh cùng Bifidobacteria khác. Tuy nhiên, nó giảm dần đến 3% trong đường tiêu hóa ở người trưởng thành. Đó là bởi các vi khuẩn đường ruột khác như Bacteroides và Eubacteria xâm chiếm. Một số chủng B. longum có khả năng tồn tại ở nồng độ axit dạ dày và mật cao. Nhờ đó, chúng đã xâm chiếm phần dưới ruột non và ruột già. Đặc điểm này là do cấu trúc fimbriae liên kết với glycoprotein và polysacarit của vi khuẩn. Điện tích mạnh giúp tăng cường khả năng bám dính của B. longum với tế bào nội mô ruột. Nó cũng được tăng cường nhờ các axit béo trong axit lipoteichoic ở thành tế bào B. longum.

1.4 Đặc điểm

  • Lợi khuẩn Bifidobacterium chủ yếu được tìm thấy trong hệ tiêu hóa (GIT) và âm đạo. Trong ruột kết, Bifidobacterium longum có khả năng chuyển hóa men đường thành axit lactic giúp cân bằng pH đường ruột.
  • Vi khuẩn B. longum kỵ khí không di động. Tức là nó không tạo bào tử và không di chuyển ‘tự do’ được trong cơ thể. Loại lợi khuẩn này sinh trưởng và phát triển tốt nhất trong môi trường oxy thấp.
  • Hầu hết chủng Bifidobacteria đều có mặt tự nhiên trong một số thực phẩm. Điển hình là sữa chua, rau lên men (dưa cải bắp, kim chi). Ngoài ra, nó còn được bổ sung ở dạng chế phẩm.
  • Bifidobacterium longum có thể sống sót linh hoạt trong điều kiện khắc nghiệt của ruột. Nó không bị ảnh hưởng bởi axit dạ dày, mật, dao động độ pH khi đi qua đường tiêu hóa. Chúng bám vào niêm mạc ruột cho đến đại tràng để phát huy vai trò.
  • Bifidobacterium longum xuất hiện nhiều nhất ở hệ tiêu hóa trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nó xâm nhập do truyền từ mẹ sang con khi sinh đẻ hoặc cho con bú. Do đó, trẻ sinh sinh mổ hoặc nuôi bằng sữa công thức thường thiếu lợi khuẩn này. Phụ huynh cần chú ý bổ sung lợi khuẩn này cho con để đảm bảo khả năng tiêu hóa và phát triển.

tổng quan về bifidobacterium longum

Xem thêm:

2. Vai trò của Bifidobacterium longum với sức khỏe

Bifidobacterium longum là lợi khuẩn đặc biệt quan trọng trong đường ruột. Đồng thời, đem lại nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể. Các chế phẩm chứa Bifidobacterium longum an toàn và tốt cho sức khỏe của trẻ em, người cao tuổi và người suy yếu hệ miễn dịch.

2.1 B. longum giúp tăng cường miễn dịch

Sức khỏe đường ruột có ảnh hưởng mạnh mẽ đến hệ thống miễn dịch. Sức đề kháng giảm mạnh nếu hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng. Cụ thể là gây nên hàng loạt bệnh tự miễn dịch như celiac, tiểu đường loại 1, hen suyễn, dị ứng và viêm ruột. Việc bổ sung lợi khuẩn, đặc biệt là Bifidobacterium longum giúp cân bằng hệ vi sinh và sức khỏe tổng thể. Cụ thể là thúc đẩy sản xuất interleukin và TNF-alpha, quan trọng với phản ứng miễn dịch. Từ đó, tăng cường khả năng tự vệ và chống lại các tác nhân gây bệnh. Bifidobacterium longum có các đặc tính chống ung thư và suy nhược. Từ đó, có thể ngăn chặn ung thư đại tràng phát triển.

2.2 Cải thiện đường tiêu hóa

Lợi khuẩn Bifidobacteria giúp cải thiện và ngăn chặn các vấn đề tiêu hóa. Đặc biệt là tình trạng rối loạn như táo bón, tiêu chảy, hội chứng ruột kích thích, không dung nạp lactose, viêm đại tràng, nhiễm trùng E.coli… Cơ chế này dựa trên khả năng:

  • Ngăn chặn hại khuẩn xâm nhập và phát triển: B. longum cạnh tranh hại khuẩn bám vào thành ruột. Sản sinh kháng khuẩn Bacteriocin ngăn chặn vi khuẩn phát triển.
  • Kiểm soát nồng độ pH trong ruột: Điều chỉnh nồng độ pH trong ruột giúp duy trì sức khỏe và tạo điều kiện thuận lợi cho lợi khuẩn phát triển.
  • Ức chế hại khuẩn phát triển: Tiết chất kháng khuẩn Bacteriocin giúp ngăn chặn.
  • Hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường hấp thu dinh dưỡng của một số loại thực phẩm: B. Longum có thể phân giải carbohydrate phức tạp. Chẳng hạn như chất xơ và oligosaccharide. Nó giúp tăng cường khả năng tiêu hóa những chất mà dạ dày và ruột không tiêu hóa được.
  • Tăng cường sản xuất vitamin và chất dinh dưỡng: B. Longum giúp tổng hợp vitamin B, K và duy trì cân bằng sinh dưỡng.
  • Sản sinh Axit lactic làm tăng độ axit của hệ tiêu hóa và ức chế hại khuẩn.

2.3 Kích thích chuyển hóa trao đổi chất

Bifidobacterium longum có thể kết hợp với các lợi khuẩn khác trong ruột để sản xuất biotin. Hợp chất này giúp cân bằng môi trường nội môi ruột, tăng cường tiêu hóa protein, carbohydrate và axit béo. Đồng thời, kích thích khả năng tiết cholesterol. Các nguyên cứu cũng chỉ ra B.longum giúp gia tăng hiệu quả chuyển hóa chất béo. Từ đó, làm giảm lượng cholesterol. Vai trò này đặc biệt quan trọng với người bị tăng cholesterol máu trung bình. Đồng thời, nó còn hạn chế lượng lipid lắng đọng ở gan, giảm kích thước tế bào mỡ và cải thiện chức năng gan, thận.

2.4 Tăng hiệu quả các khoáng chất

Bổ sung các thực phẩm, chế phẩm chứa bifidobacteria giúp tăng cường hiệu quả của một số khoáng chất. Nhất là canxi, kẽm và sắt.

2.5 Một số lợi ích sức khỏe khác

  • Giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư trực tràng
  • Ngăn chặn tình trạng nhiễm trùng đường tiêu hóa
  • Hỗ trợ điều trị nhiễm trùng phổi, ngăn ngừa cảm cúm khi kết hợp với chủng Lactobacillus
  • Cải thiện tình trạng viêm loét dạ dày, vảy nến
  • Hạn chế stress, tăng cường tâm lý thoải mái
  • Ngăn ngừa chàm cho trẻ sơ sinh

3. Top 5 cách tăng Bifidobacteria longum trong ruột

Cùng BCC khám phá ngay bí quyết giúp tăng lợi khuẩn Bifidobacterium longum trong ruột. Cụ thể:

3.1 Dùng men vi sinh, thực phẩm chức năng bổ sung

Hiện nay, rất nhiều men vi sinh, thực phẩm chức năng được sản xuất chứa lượng lớn lợi khuẩn Bifidobacterium longum. Giải pháp này giúp tăng cường số lượng Bifidobacteria trong ruột nhanh chóng. Loại lợi khuẩn này đặc biệt quan trọng ở giai đoạn đầu của trẻ. Những trẻ sinh mổ hoặc uống sữa công thức thường thiếu lợi khuẩn này nên cần bổ sung kịp thời. Các sản phẩm trên bổ sung lượng lớn lợi khuẩn, thúc đẩy chức năng tiêu hóa của cả trẻ nhỏ và người lớn.
Mỗi gói 3g Lactobacillus chứa hàng triệu CFU một số chủng lợi khuẩn. Đó là: Bifidobacterium longum, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus rhamnosus. Ngoài ra, còn có rất nhiều vitamin cần thiết khác. Các đối tượng có thể sử dụng như:

  • Người bị loạn khuẩn ruột với cá triệu chứng như: đầy hơi, khó tiêu, táo bón, tiêu chảy, phân sống,…
  • Người thường xuyên rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy kéo dài
  • Người khó tiêu và hấp thu kém dinh dưỡng
  • Người đang sử dụng kháng sinh liều cao có thể hạn chế được tác dụng phụ nhờ Lactobacillus
  • Trẻ biếng ăn, ăn không ngon, chậm lớn

3.2 Thực phẩm giàu probiotic và chất xơ

Các thực phẩm có lượng lớn probiotic và chất xơ giúp tăng cường sự phát triển của loại lợi khuẩn này. Một số thực phẩm phải kể đến như: sữa chua, phô mai, dưa cải, kim chi,… Ngoài ra, các loại trái cây, rau, đậu và ngũ cốc nguyên hạt cũng cung cấp lượng lớn chất xơ.

bifidobacterium longum trong sữa chua

3.3 Tiêu thụ thực phẩm giàu prebiotics

Prebiotic chứa lượng lớn lợi khuẩn có ích. Hành, tỏi, trái cây và rau củ quả kích thích Bifidobacteria phát triển.

3.4 Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục có nhiều lợi ích và một trong số chúng có thể làm tăng lượng Bifidobacteria trong ruột.
Một nghiên cứu cho thấy những phụ nữ có lối sống năng động có nhiều Bifidobacteria trong ruột hơn những phụ nữ ít vận động.

3.5 Tiêu thụ polyphenol

Polyphenol là hợp chất có nhiều trong ca cao, trà xanh và rượu vang đỏ. Chúng làm tăng mức độ Bifidobacteria.

4. Cách sử dụng hiệu quả

4.1 Liều dùng – Cách dùng

  • Người lớn: B. longum được cung cấp thông qua đường uống với hơn 20 tỷ đơn vị hình thành khuẩn lạc (CFU) hàng ngày trong tối đa 8 tuần.
  • Trẻ em: B. longum được cung cấp bằng cách uống một mình hoặc sử dụng kèm các loại men vi sinh khác theo chỉ định của bác sĩ.
  • Không sử dụng với những bệnh nhân quá mẫn với các thành phần của thuốc.

4.2 Tác dụng không mong muốn

B. longum được sử dụng an toàn một mình và kèm các chế phẩm sinh học khác trong tối đa một năm. Nhìn chung, nó an toàn và không gây hại. Một số người có thể bị chướng hơi, đầy bụng do men vi sinh. Tuy nhiên, B. longum vẫn được dung nạp tốt. Những người bị suy giảm miễn dịch, suy cơ quan, rối loạn chức năng đường ruột cần tránh bổ sung lợi khuẩn này. Bởi nó có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng. Phụ nữ mang bầu, đang cho con bú hoặc trẻ sơ sinh cần tuân theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và cách dùng.

4.3 Tác dụng thuốc khác

Thuốc kháng sinh có thể ức chế vi khuẩn có hại. Đồng thời, cũng làm giảm lượng lợi khuẩn trong cơ thể. Bởi vậy, khi dùng thuốc kháng sinh cùng bifidobacteria có thể hạn chế tác dụng của lợi khuẩn bifidobacteria. Bởi vậy, cần sử dụng bifidobacteria ít nhất hai giờ trước hoặc sau khi sử dụng kháng sinh.

hình ảnh bifidobacterium longum

Xem thêm:

5. Tạm kết

Bifidobacterium longum là lợi khuẩn đem lại nhiều giá trị cho sức khỏe. Nó giúp cân bằng vi sinh vật đường ruột, cải thiện hệ tiêu hóa và tăng cường khả năng miễn dịch. Các nghiên cứu đã chứng minh vi khuẩn này có thể giúp điều trị tiêu chảy, tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ điều trị bệnh lý. Tuy nhiên, cần nghiên cứu thêm để hiểu rõ hơn về cách hoạt động của nó và cách sử dụng hiệu quả nhất trong y học. Hiểu biết sâu hơn về Bifidobacterium longum có thể dẫn đến phát triển các phương pháp mới để duy trì và cải thiện sức khỏe của chúng ta. BCC chuyên cập nhật nhanh chóng và chính xác nhất các thông tin liên quan đến nghiên cứu và ứng dụng Probiotics trong mọi lĩnh vực.

cv

TS. Nguyễn Văn Năm

Tiến sĩ Sinh học - Nhà sáng lập BCC

20 năm công tác tại Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Ủy viên BCH Hội Miễn dịch Trị liệu Ung thư Việt Nam

Bích Vũ

Content Writer of BCC

5/5 - (2 bình chọn)

Bài viết liên quan

top men vi sinh

TOP 20+ men vi sinh được các chuyên gia khuyên dùng

TOP men vi sinh an toàn, chất lượng, được chán chạy nhất của Hàn Quốc, Pháp và Nhật Bản đảm...
lactobacillus acidophilus

Lactobacillus acidophilus: Khái niệm, vai trò và cách sử dụng

Lactobacillus acidophilus là lợi khuẩn quan trọng trong hệ tiêu hóa, giúp cân bằng hệ vi sinh và tăng cường...
uống probiotic lúc nào

Uống probiotic lúc nào? Thời điểm uống tốt nhất theo chuyên gia

Uống probiotic lúc nào để đảm bảo tối đa hiệu quả cho sức khỏe cũng như hạn chế các tác...