Chỉ số LYM là gì? Ý nghĩa trong việc đánh giá sức khỏe tổng thể

Chỉ số LYM là gì? Xét nghiệm máu đo lượng tế bào miễn dịch lymphocyte, giúp đánh giá tình trạng sức khỏe và hiệu quả miễn dịch

Chỉ số LYM là chỉ số quan trọng giúp đo lường tỷ lệ lượng bạch cầu lớn (lymphocytes) trên tổng số bạch cầu. Lymphocytes là loại tế bào bạch cầu quan trọng trong hệ thống miễn dịch. Nó giúp phòng chống nhiễm trùng và các bệnh lý khác. Chỉ số LYM giúp đánh giá sức khỏe tổng thể và phát hiện một số vấn đề liên quan dựa trên thay đổi bất thường về số lượng lymphocytes. Vậy “chỉ số LYM là gì?” Cùng giải đáp toàn bộ thông tin chi tiết thông qua bài viết dưới đây.

1. Chỉ số LYM trong máu là gì?

LYM (Lymphocytes), viết tắt là Lympho, còn được gọi là bạch huyết bào Lymphocytes. Nó bao gồm các tế bào miễn dịch tự nhiên qua trung gian tế bào (tế bào B và T). Chúng tồn tại dưới hai dạng. Đó là tế bào sát thương tự nhiên (Lympho hạt lớn) và tế bào điều khiển hệ miễn dịch (Lympho hạt nhỏ). Chúng có thể tiêu diệt vi khuẩn, tế bào ung thư (LYM-T) và tế bào sản sinh kháng thể (LYM-B). Đồng thời, tồn tại một lượng nhất định trong máu.
Các tế bào lympho tạo kháng thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Điểm đặc biệt là chúng có khả năng ghi nhớ các vi khuẩn, virus từng gặp. Nhờ đó, ngay khi tiếp xúc, chúng sẽ nhận biết và tiêu diệt nhanh chóng hơn. Điều này giúp tăng hiệu quả miễn dịch.

bạch cầu lymphosyte

2. Xét nghiệm LYM là gì?

Tỷ lệ tế bào LYM trong máu thường nằm trong khoảng 17 – 48%. Sự biến đổi bất thường trong tăng giảm tỷ lệ là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề liên quan đến sức khỏe. Xét nghiệm LYM là một trong những xét nghiệm quan trọng, thường thực hiện trong các xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu thường quy. Tuy nhiên ít người từng xét nghiệm chú ý đến chỉ số này cũng như các ý nghĩa của chỉ số LYM khi xét nghiệm máu.

3. Ý nghĩa của xét nghiệm chỉ số LYM với sức khỏe

Tỷ lệ xét nghiệm chỉ số LYM bình thường trong cơ thể là 17 đến 48%. Đây là tỷ lệ bạch cầu Lympho trong tổng số lượng bạch cầu. Hoặc từ 0.6-3.4G/L khi dựa trên số lượng Lympho trong một thể tích máu). Sự tăng cao hoặc giảm xuống là dấu hiệu cho thấy cơ thể có thể mắc một số bệnh lý. Cụ thể:

3.1 Kết quả xét nghiệm LYM tăng

Chỉ số LYM tăng quá cao (trên 48%) hoặc giảm quá thấp (dưới 17%) đều cảnh báo bệnh lý trong cơ thể. Nồng độ này gia tăng tương đương với số lượng bạch cầu miễn dịch trong máu tăng cao bất thường. Bởi bạch cầu giúp chống lại các tác nhân gây hại xâm nhập. Điều này chứng tỏ đang gặp một số vấn đề về sức khỏe như:

  • Nhiễm khuẩn, virus do bạch cầu LYM trong máu cần tăng cao bất thường nhằm gia tăng khả năng miễn dịch chống lại.
  • Suy giáp, suy tuyến thượng thận do hạn chế chức năng của tuyến bài tiết hormone.
  • Bệnh bạch cầu (bệnh bạch cầu đơn nhân, dòng lympho cấp hoặc mạn tính).
  • Một số bệnh khác như: Bệnh lao, bệnh ho gà, giang mai, ung thư máu, viêm gan, hội chứng Hodgkin, bệnh CLL,…

3.2 Kết quả xét nghiệm LYM giảm

Xét nghiệm chỉ số LYM dưới 17% đồng nghĩa với sự xuất hiện của các tác nhân gây bệnh. Chúng tiêu diệt lượng lớn tế bào lympho mà hệ miễn dịch không kịp bù. Điều này khiến hệ miễn dịch hạn chế khả năng tiêu diệt và chống lại tác nhân gây bệnh. Một số bệnh lý liên quan đến chỉ số LYM giảm như:

  • Thương hàn nặng
  • Bệnh lao phế quản
  • Bệnh Miliary Lao
  • Nhiễm HIV/AIDS
  • Ung thư (Lymphoma lymphosarcoma)
  • Bệnh sốt rét
  • Bức xạ cấp hoặc mạn tính do phơi nhiễm bức xạ ion hóa cường độ cao. Điều này làm thiếu hụt tế bào máu từ tủy xương
  • Tăng chức năng vỏ thượng thận
  • Liên quan đến việc sử dụng Glucocorticoid làm suy giảm chức năng hệ miễn dịch

Xét nghiệm chỉ số LYM tăng hoặc giảm không đưa ra được chẩn đoán chính xác về nguyên nhân. Bác sĩ cần chỉ định thực hiện thêm một số xét nghiệm, kèm triệu chứng và tiền sử bệnh lý.

mẫu máu xét nghiệm chỉ số lym

Xem thêm:

4. Một số lưu ý khi xét nghiệm bạch cầu trong máu

4.1 Các xét nghiệm bổ trợ

LYM là chỉ số phổ biến và quan trọng trong xét nghiệm bạch cầu. Từ đó, có thể đánh giá hoạt động của máu và tình trạng sức khỏe. Khi chỉ số LYM bất thường, bác sĩ sẽ chỉ định thêm một số xét nghiệm bổ trợ. Từ đó, có thể đưa ra kết luận chẩn đoán chính xác và liệu pháp điều trị phù hợp. Cùng BCC điểm danh ngay một số xét nghiệm bổ trợ như:

  • Chỉ số WBC

Số lượng bạch cầu WBC thể hiện số lượng bạch cầu có trong 1 đơn vị thể tích máu. Bởi vậy, nó có vai trò quan trọng trong đánh giá kết quả xét nghiệm LYM nói riêng và bạch cầu nói chung.

  • Chỉ số NEUT (Neutrophil)

Đây là chỉ số bạch cầu trung tính. Nếu định lượng NEUT tăng cao đồng nghĩa với người bệnh có thể mắc một số bệnh. Chẳng hạn như nhiễm trùng, tăng sinh tủy xương phản ứng, tủy ác tính mạn tính, sử dụng thuốc corticoid, stress,… Còn khi chỉ số này giảm, cho thấy người bệnh có khả năng bị nhiễm virus, suy tủy hoặc hoặc hóa chất, ức chế miễn dịch,…

  • Chỉ số MONO (Monocyte)

Chỉ số bạch cầu MONO có giá trị nằm trong khoảng từ 4 – 8% ( 0-0.9 G/L). Nồng độ MONO tăng khi cơ thể mắc một số bệnh lý nguy hiểm. Chẳng hạn như bệnh bạch cầu đơn nhân do nhiễm virus, bệnh bạch cầu dòng mono, rối loạn sinh tủy,… Còn chỉ số này giảm khi cơ thể thiếu máu do ung thư, suy tủy, sử dụng glucocorticoid,… Trong chẩn đoán nguyên nhân, chỉ số MONO bất thường yêu cầu xét nghiệm thêm chỉ số bạch cầu khác. Trong đó, có LYM.

  • Chỉ số EOS (Eosinophil)

Chỉ số EOS là chỉ số bạch cầu đa múi ưa acid. Định lượng EOS ở mức bình thường nằm trong khoảng 0 – 7% (0 – 0.7 G/L). EOS tăng do dị ứng, nhiễm ký sinh trùng.

  • Chỉ số BASO (Basophil)

BASO là chỉ số bạch cầu đa múi ưa kiềm với giá trị bình thường là từ 0 – 2.5% (0 – 0.2G/L). Nó dùng để đánh giá một số bệnh liên quan như bệnh Lơ-xê-mi-kinh dòng bạch cầu hạt.

  • Chỉ số LUC (Large Unstained Cells)

Giá trị định lượng trung bình của chỉ số LUC là 0 – 0,4% (0-0,4 g/l). Chỉ số này thường tăng do một số nguyên nhân. Điển hình là phản ứng sau phẫu thuật, bệnh bạch cầu, sốt rét, suy thận mạn tính,… Xét nghiệm LUC thường được chỉ định đánh giá cùng chỉ số LYM.

Trên đây là một số xét nghiệm bổ trợ thường được chỉ định nhằm đánh giá toàn diện tình trạng sức khỏe. Phân tích tổng thể các yếu tố này giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác nguyên nhân và mức độ bệnh.

xét nghiệm bổ trợ

4.2 Các yếu tố có thể ảnh hưởng tới xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm LYM có thể không chính xác do nhiều yếu tố tác động. Điển hình là thực phẩm tiêu thụ, thuốc điều trị sử dụng hay chất kích thích. Do đó, để đảm bảo kết quả chính xác, bệnh nhân cần tuân thủ một số lưu ý trước khi thực hiện xét nghiệm. Cụ thể:

  • Thuốc điều trị đang sử dụng: Cần thông báo với bác sĩ các loại thuốc đang sử dụng cũng như tiền sử bệnh. Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể phải dừng uống tạm thời để không ảnh hưởng đến sức khỏe.
  • Thời điểm ăn: Thường khi thực hiện xét nghiệm chỉ số LYM, người bệnh không cần nhịn ăn. Tuy nhiên, nếu thực hiện đồng thời một số xét nghiệm như mỡ máu, đường huyết,… người bệnh cần nhịn ăn từ 8 – 12 giờ để đảm bảo kết quả chính xác.
  • Chất kích thích: Tuyệt đối không sử dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê,… trong vòng 24 giờ trước khi xét nghiệm.

4.3 Cơ sở thực hiện

Việc thực hiện các xét nghiệm y tế đòi hỏi sự chú trọng đặc biệt vào một số yếu tố quan trọng. Đầu tiên và quan trọng nhất là lựa chọn cơ sở xét nghiệm có uy tín và chất lượng. Điều này bao gồm việc đảm bảo cơ sở có một đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và chuyên môn. Ngoài ra, hệ thống thiết bị hiện đại phải được đầu tư và cập nhật đồng bộ nhằm đảm bảo tính chính xác của kết quả xét nghiệm. Cuối cùng, dịch vụ được cung cấp tiện lợi và chuyên nghiệp.

Xem thêm:

5. Tạm kết

Trên đây là toàn bộ thông tin nhằm giải đáp “Chỉ số LYM là gì?”. Xét nghiệm LYM đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích thành phần bạch huyết bào lympho trong máu. Sự thay đổi của chỉ số LYM cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe và bệnh lý. Do đó, việc thăm khám định kỳ giúp đảm bảo chỉ số LYM cùng với các chỉ số bạch cầu khác luôn ở mức ổn định. Đồng thời, rất cần thiết trong hỗ trợ quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả hơn. BCC chuyên cập nhật nhanh chóng và chính xác nhất các thông tin liên quan đến nghiên cứu và ứng dụng Xét nghiệm trong mọi lĩnh vực.

cv

Tham vấn chuyên môn

TS. Đào Thị Lương

Tiến sĩ sinh học

Nguyên Phó phòng Bảo tàng Giống Vi sinh vật - Viện Vi sinh vật và Công nghệ Sinh học

Bích Vũ

Content Writer of BCC

5/5 - (4 bình chọn)

Bài viết liên quan

insulin là gì

Insulin là gì? Vai trò, phân loại và một số lưu ý khi sử dụng

Insulin là gì? Hormone quan trọng trong quá trình chuyển hóa các chất, giúp điều chỉnh lượng đường trong máu...
hba1c là gì

HbA1c là gì? Chỉ số đánh giá tình trạng bệnh tiểu đường cần biết

HbA1c là gì? Chỉ số xét nghiệm đường huyết cần thiết, giúp đánh giá tình trạng sức khỏe bệnh nhân...
inr là gì

INR là gì? Ý nghĩa xét nghiệm INR và một số lưu ý quan trọng

INR là gì? Xét nghiệm INR giúp đánh giá thời gian đông máu và theo dõi hiệu quả điều trị...